maandag 28 september 2015

Samen sterker


Voor schoolgaande kinderen is het heel erg belangrijk dat hun ouders en school het goed met elkaar kunnen vinden. Wanneer het niet goed gaat op school, kan de communicatie tussen ouders en school een bepalende factor zijn. Soms als oorzaak maar vaak ook juist als oplossing. Dat willen we graag benutten.
Een voorbeeld:

Boswachter
Boswachter leek hem een heerlijk beroep. Om zich alvast voor te bereiden struinde hij graag buiten rond; laarzen aan, het bos in, de conciërge helpen met de bladblazer. Wat hem betreft ging hij helemaal niet meer naar school. Wat hierbij ook niet hielp was zijn gecompliceerde medische- en gedragsmatige problematiek. Maupertuus was al zijn derde school en toen hij bij ons kwam was hij pas tien.
Zijn ouders waren geweldig. Met alle scholen waar hun zoon naar toe ging onderhielden zij een open- en proactieve communicatie, hoe moeilijk het ook werd. Bij zijn tweede school was ik als schoolpsycholoog al bij deze jongen en zijn ouders betrokken en samen hebben we met school overlegd. De ouders waren optimistisch en tegelijkertijd realistisch en met alle betrokkenen hebben we toen geconcludeerd dat hun zoon weliswaar nog steeds welkom was op school, maar dat Maupertuus beter zou kunnen voldoen aan zijn onderwijsbehoeften. Na twee jaar op Maupertuus was hij er klaar voor om weer ‘uit te vliegen’ (iets wat hij waarschijnlijk het liefst letterlijk had gedaan). Ook met de volgende school hebben ouders vanaf het begin veel- en open overleg gehad zodat er tijdig bijgestuurd kan worden, want thuiszitten ligt bij deze jongen op de loer.

Niet begrepen
Helaas loopt het niet altijd zo soepel. Dit voorjaar was er in de media weer veel aandacht voor leerlingen die niet naar school gaan, onder meer in een uitzending van Zembla en in het tijdschrift Linda. Er werden ouders en kinderen in beeld gebracht die teleurgesteld zijn geraakt in het onderwijsaanbod van scholen. Een veelgehoorde uitspraak van (ouders van) thuiszittende leerlingen is dat zij zich niet begrepen voelen door scholen. De communicatie loopt spaak.
De Landelijke Klachtencommissie Onderwijs hanteert de aanpak dat ouders en scholen er samen uit moeten komen en concludeert dat scholen soms onvoldoende naar ouders en leerlingen hebben geluisterd. De communicatie is dan niet in orde. In de gevallen waar ouders en scholen inderdaad samen een oplossing kunnen vinden, heeft de communicatie dan ook een prominente plaats: er worden gesprekken georganiseerd, wederzijdse (voor)oordelen naar boven gehaald en daardoor meer wederzijds begrip gekweekt. Want zoals onderwijsjuriste Katinka Slump in de uitzending van Zembla terecht opmerkte: het gaat vaak niet meer over het kind, het gaat over de relatie tussen ouders en school.

Gelijkwaardig maar niet gelijk
Over die relatie weten we dat ouders en school gelijkwaardige partners zijn in het onderwijs, maar ze zijn niet gelijk. Elke partner heeft zijn eigen expertise: ouders kennen hun kind het beste en zij zijn ervaringsdeskundigen, scholen zijn deskundig op het gebied van het onderwijs. Het gaat over zowel het kind van de ouders als de leerling van de school. Daarbij heeft iedereen een gezamenlijk belang: het welzijn van dat kind, van die leerling.
Nog een voorbeeld:

Lekker duidelijk
Naarmate hij verder in de puberteit kwam kon hij steeds bozer worden als we hem niet goed begrepen. Voor je het wist zat je in een negatieve spiraal met hem. Zijn moeder kende hem goed en was daarnaast ook heel sterk in de communicatie met school. Zij was op deze momenten een brug tussen school en haar zoon. Ze kon ons uitleggen wat hij bedoelde, ze kon hem uitleggen wat wij bedoelden. Want de regels op Maupertuus , die we op maat willen maken omdat niet alle kinderen hetzelfde nodig hebben, waren voor hem juist onduidelijk. Toen hij zijn middelbare school succesvol had afgerond verbaasde het dan ook niet dat hij het leger in wilde. Daar waren de regels tenminste hartstikke duidelijk.

Op Maupertuus bieden we de kleinschaligheid en individuele aanpak die voor veel kinderen nodig is. We bekijken per leerling, per leervak welk niveau het beste past. Hoe we de omgeving zo goed mogelijk kunnen laten aansluiten op de onderwijsbehoeften. Hiervoor gaan we veel met ouders en leerlingen in gesprek. We luisteren naar hun wensen en verwachtingen die zij als ervaringsdeskundigen hebben. Wat hopen zij dat Maupertuus voor hen of voor hun kind kan betekenen? Daar leggen wij ons advies als onderwijsdeskundigen naast. Wat denken wij dat haalbaar is voor onze leerling? Hoe duidelijker alle educatieve partners zijn, hoe beter we de wenselijke situatie kunnen benaderen.

Zorgrecht
Deze werkwijze vraagt nogal wat van ouders en scholen. Het vraagt tijd om naar elkaar te luisteren. Het vraagt wederzijds vertrouwen in elkaars expertise. Het vraagt van ouders dat zij niet alleen zorgplicht eisen van school, maar dat zij school ook het zorgrecht over hun kind geven als het gaat om onderwijs. En het vraagt van scholen dat zij met een positieve benadering dat zorgrecht over hun leerlingen oppakken. Samen met ouders, samen sterker.

Sharon Kruisdrijk - Hené, schoolpsycholoog op Maupertuus 


Maupertuus
Horstlaan 2
3971 LC Driebergen
www.maupertuus.info
tel: 0343-533611
email: driebergen@maupertuus.info

maandag 14 september 2015

Van ‘vergeet-me-niet’ naar ‘zonnebloem’


Sinds ruim een jaar zijn scholen verplicht om voor elk kind een passende plek te zoeken, ook als dit kind extra ondersteuning nodig heeft. Of het nu gaat om een leerling met dyslexie, bovengemiddelde intelligentie of gedragsproblemen, elke school is verplicht om de benodigde extra hulp te bieden, of een geschikte plek te vinden die past bij de kwaliteiten en mogelijkheden van de leerling. Het doel van deze maatregel is om de duizenden (!) thuiszitters, uit hun isolement te halen en weer oprecht ‘kind’ te laten zijn.
Dit vraagt natuurlijk veel (wellicht teveel) van de scholen. Het gaat tenslotte niet om kinderen met zweetvoetjes en een snotneus. De benodigde zorg en ondersteuning vraagt meer dan onderwijs alleen. Dit is soms een te zware belasting voor een school, ook al staan er financiële vergoedingen tegenover. De extra ondersteuning voor deze leerlingen gaat soms ten koste van de rest van een groep. De kwaliteit van onderwijs is voor de overige leerlingen dan niet altijd te garanderen, en onderwijs op maat is voor een leerling met extra zorg zodoende geen haalbare kaart. Kortom; deze maatregel heeft haar gewenste effect nog allerminst bewezen. Een verdrietige constatering in de wetenschap dat er nog altijd zoveel leergierigen ongewild thuis zitten.

Uitgelicht

Een prachtig voorbeeld uit de praktijk, is een jongen met Asperger. Hij bezoekt inmiddels dagelijks Maupertuus.
Na de basisschool wandelde hij vol goede moed een brugklas met ruim dertig leerlingen binnen, op een reguliere school. Al na enkele weken zat hij volledig overprikkeld thuis. Hij was nog altijd van harte welkom op school, maar ze konden hem simpelweg niet de veilige leeromgeving bieden die hij wenste. Zonder aanpassingen was verdere ontplooiing van deze tere ziel een illusie. Leergierig als hij was, sleet hij zijn dagen met het bestuderen van nog maar een encyclopedie, of het bekijken van een herhaling van één of ander actualiteitenprogramma. Zich volledig bewust van het feit dat met iedere dag die voorbij ging, hij verder verwijderd raakte van de sociale aansluiting met leeftijdsgenoten. Laat staan van de kennis die zij wèl konden vergaren. Deze kwelling leidde tot depressieachtige perioden, waarin ook het contact met zijn ouders onder hoge druk kwam te staan. De zin van het leven was voor hem allerminst zichtbaar.

Vergeet-me-niet

Toen hij via jeugdzorg voor het eerst op Maupertuus kwam kijken, leek hij mentaal verwilderd. De kijk op de realiteit van alledag was, op zijn zachtst gezegd, matig aanwezig. Het angstige wantrouwen ten opzichte van ‘school’ in zijn algemeenheid, straalde van hem af.  Desondanks kon hij een hevige interesse voor de vakinhoudelijke kant niet verbergen. De eerste proefmaand veranderde dit beeld nauwelijks. Maar hij bleef drie dagen per week naar Maupertuus komen. Dat was winst. De behoefte om weer te kunnen leren en mee te doen met het ‘normale’ leven, won het van de onzekerheden. Hij kreeg de ruimte om zijn dagen op school grotendeels zelf te regisseren. Het was letterlijk ‘onderwijs op maat’. Als particuliere school kan je meer dan onderwijs alleen bieden. Zijn geloof in eigen kunnen groeide met de dag. Meer en meer integreerde hij binnen de groep en bleek hij steeds beter in staat volwaardig mee te doen met de lessen. In kleine groepjes van een leerling of vijf, kon hij zich behoorlijk staande houden. Vlak voor de zomer voelde hij zich zelfs sterk genoeg om een aantal proefwerken te maken. Dit bleek hem genoeg vertrouwen te hebben gegeven om ook na de zomervakantie weer naar school te komen. Hij draait vanaf dag één het volledige lesprogramma af binnen zijn eigen groep. Hij volgt alle lessen, maakt zijn huiswerk en scoort goede resultaten voor de proefwerken. Maar belangrijker nog; hij geniet van zijn schoolgang! Het verlepte vergeet-me-nietje dat we aantroffen, staat nu stevig in zijn schoenen. Als een zonnebloem, met zijn kop in de wind en zijn neus naar de zon!

Luuk Leussink, mentor/docent op Maupertuus

Maupertuus 
Horstlaan 2
3971 LC Driebergen
www.maupertuus.info
tel: 0343-533611
e-mail: driebergen@maupertuus.info